Te Gast: Mathias Bracke - handgeschilderde films & live sound
’25
Lange Steenstraat 14
B-9000 Gent
Vastness © Mathias Bracke
Lange Steenstraat 14
B-9000 Gent
’25
Lange Steenstraat 14
B-9000 Gent
Art Cinema OFFoff is vereerd om de Gentse kunstenaar Mathias Bracke te verwelkomen. Voor het eerst toont hij een selectie van zijn handgeschilderde films op het grote scherm. Bracke begon in 2020 te experimenteren met het schilderen op pellicule en deelt nu, vijf jaar later, zijn werk met het publiek. Voor elk van zijn films maakt Mathias een soundtrack die eigen muziekopnames, field recordings en gevonden geluiden combineert. Voor deze première zal Mathias zijn films zelf muzikaal begeleiden met tapeloops en zelfgemaakte mechanische constructies.
Mathias Bracke over zijn inspiraties om rechtstreeks op pellicule te gaan werken en het ontstaansproces van zijn handgeschilderde films:
Het was tijdens mijn werk voor CINEMATEK – toen ik de film Le canard géométrique (1966) van Louis Van Maelder in handen kreeg – dat ik voor het eerst de magie ontdekte van het werken op filmmaterie zonder camera. Als student had ik al fragmenten van Stan Brakhage en Norman McLaren gezien, maar hun artistieke impact was toen nooit echt tot me doorgedrongen. Misschien was ik er nog te jong voor of gewoon niet rijp genoeg.
Na het zien van het werk van Louis Van Maelder opende zich voor mij echter een enorme “rabbit hole” naar allerlei vormen van experimentele film. In 2020 ben ik zelf beginnen experimenteren met pellicule. Eerst maakte ik kleine testjes met verschillende materialen en technieken tot ik een manier vond om er langduriger en dieper mee te werken.
De meeste van mijn films zijn over een langere periode tot stand gekomen. Soms werk ik heel intens en maak ik meerdere films in één jaar, waarna ik het manuele, analoge werk weer even opzijleg of een film herwerk waar ik niet helemaal tevreden over was. Nadat ik ze heb laten inscannen, blijven de digitale bestanden vaak nog een hele tijd liggen voor ik er opnieuw mee aan de slag ga. Ik vind het vaak een uitdaging om te bepalen wat ik er precies mee wil doen.
Toen ik voor het eerst digitaal begon te werken met mijn handgeschilderde films, voelde het alsof de magie van het maken deels verloren ging. Plots kon alles nog aangepast worden – de mogelijkheden met kleuren of contrasten leken eindeloos. Na een lange periode van zoeken, heb ik echter beslist om “zo weinig mogelijk” digitale ingrepen te doen: enkel aanpassingen in snelheid, lagen en klanktoevoeging.
Toen de vraag kwam om de films live muzikaal te begeleiden, was ik in het begin wat terughoudend. De films hadden immers allemaal al een zelfgemaakte klankband. Maar hoe meer ik erover nadacht, hoe meer het klopte. De originele klankbanden zijn sowieso een montage van eigen muziekopnames, field recordings en gevonden geluiden. De livebegeleiding zal dus anders klinken, maar blijft trouw aan dezelfde geest.
Momenteel werk ik vooral met analoge en mechanische elementen – een combinatie van liveopnames op tapeloops en eenvoudige, zelfgemaakte mechanische constructies. Zo ontstaat een soundscape van meditatieve, asynchrone, onvoorspelbare ritmes en soms chaotische klanken. Ik hou wel van de fragiliteit en de “accidents” die tape mij biedt.
In dialoog met de films van Mathias Bracke tonen we drie meesterwerken uit de geschiedenis van de handgeschilderde cinema die hem inspireerden bij het maken van zijn eigen werk.
Mathias Bracke
Aarde
Live Soundtrack: Mathias Bracke
Aarde vertrok vanuit found footage. Ik deed verschillende pogingen om er iets mee te maken, maar was nooit tevreden met het resultaat. Uiteindelijk heb ik de film behandeld met bleekwater en herwerkt op de resterende, bijna blanco pellicule. Nu en dan duiken nog restanten van het oorspronkelijke materiaal op – flarden waar ik nu juist heel blij mee ben dat ze aanwezig bleven.
Aarde © Mathias Bracke
Mathias Bracke
Impermanence
Live Soundtrack: Mathias Bracke
Impermanence begon met het idee om vooral kleurrijk te werken, met frisse tinten geel. Het resultaat viel mij echter tegen. In een impuls van frustratie heb ik de film ondergedompeld in zwarte ecoline. Dat leverde onverwacht een resultaat op waar ik uiteindelijk erg tevreden over ben – gelukkig, want ik had het project eigenlijk bijna opgegeven.
Impermanence © Mathias Bracke
Mathias Bracke
Vastness
Live Soundtrack: Mathias Bracke
De eerste film waarin ik met oliën werkte, in combinatie met Chinese inkt. Door de olie ontstaan in het beeld minuscule details die onzichtbaar zijn voor het blote oog, maar pas echt tot leven komen wanneer ze geprojecteerd worden.
Vastness © Mathias Bracke
Mathias Bracke
Smashing Salvation
Live Soundtrack: Mathias Bracke
Een film waarbij ik lang heb gezocht naar de juiste vorm van presentatie. Het was ook een van de eerste projecten waarbij ik echt aan de slag ging met montage. Mijn achtergrond ligt in de narratieve film, waarin de maker altijd een verhaal vertelt. Daarvan loskomen was voor mij een groot proces.
Smashing Salvation © Mathias Bracke
Stan Brakhage
Chartres Series
Op aanraden van Nathaniel Dorsky bezocht Stan Brakhage de kathedraal van Chartres tijdens een reis naar Frankrijk. Brakhage, die jarenlang de glas-in-loodramen, beeldhouwwerken en architectuur van de kathedraal had bestudeerd, spendeerde er uren en de ervaring transformeerde zijn esthetiek meer dan welke andere. Chartres Series is een suite van vier korte films die Brakhage maakte als ode aan zijn bezoek aan de kathedraal en aan Wendy Jull, de zus van zijn vrouw Marilyn die overleed in dezelfde periode.
Chartres Series © The Film-Makers' Cooperative
Mary Beth Reed
Moon Streams
De film bouwt een spanning op die aan de oppervlakte rotsachtig en solide aanvoelt. Gaandeweg begint dit oppervlak af te brokkelen. Een bruisen van stoffig goud komt op gang en doorbreekt de spanning. Het oppervlak van verf en ritme stroomt mee met het water. Alles binnen het lichaam van het werk vloeit naar buiten totdat elektrische, creatieve ladingen zich mengen met het vloeibare goud en gesteente. Uit deze storm ontstaat plots een explosie van rood en geel, warmte en creativiteit, die zich als een lavastroom over het lichaam uitstort. (Courtney Hoskins)
Moon Streams © The Film-Makers' Cooperative
Jennifer Reeves
Landfill 16
Landfill 16 ontstond na het afwerken van de dubbelprojectie When It Was Blue (2008). Jennifer Reeves schrok van de hoeveelheid ongebruikte opnames die normaal gezien op de vuilnisbelt zouden belanden. Reeves begroef het filmmateriaal tijdelijk, zodat enzymen en schimmels in de bodem het beeld konden afbreken. Vervolgens beschilderde ze de film met de hand om hem nieuw leven in te blazen. Deze vorm van “recycling” is een reflectie op het verdwijnen van 16mm-pellicule en op de verloren strijd van de natuur om de overblijfselen van onze verlaten technologieën en producties af te breken.
Landfill 16 © The Film-Makers' Cooperative