Eva van Tongeren at OFFoff


03.03 Eva van Tongeren; Películas (Laida Lertxundi, 2024)
Les mains qui travaillent © Eva van Tongeren
We verwelkomen Eva van Tongeren voor de vertoning van Les mains qui travaillent, haar nieuwe film waarrond ze een veelzijdig programma samenstelde onder de naam ‘What a Machine!’. Zorgvuldig verbindt het een aantal films van en met vrouwen die de rol van de camera bevragen. We hebben de eer om buiten de filmzaal Laida Lertxundi’s nieuwe installatie, Películas, te kunnen presenteren als onderdeel van deze avond.
“Elke film in dit programma is een leerproces, een poging, een daad van aandacht. Kleine deconstructies van productieprocessen die materialiteit benadrukken. Films over relaties tussen personages, tussen personages en een landschap, tussen beeld en geluid. Een programma dat de huid (van mensen, film en landschappen) leest alsof het politieke, feministische manifesten zijn.
Ik heb mezelf en mijn werk omringd door filmmakers, docenten, kunstenaars en schrijvers die werken aan dekolonisatie, feminisme, emancipatie en burgerrechtenbewegingen. De vrouwen die ik betrok, hadden allemaal het verlangen om het lichaam te bevrijden van stigma en schaamte en het voorzichtig om te vormen tot een symbool van solidariteit en kracht, tot iets dat in staat is om op zachte manier veranderingen te eisen en te bewerkstelligen. Films over oriëntatie en misschien nog wel meer over het verliezen van oriëntatie.” (Eva van Tongeren)
→ In aanwezigheid van Eva van Tongeren
→ Met een inleiding door Nancy Vansieleghem
→ In samenwerking met De Cinema, Kortfilm.be en Ursula collectief
Single-channel installation with Kodak cardboard box and film cans
Películas exemplifies Lertxundi’s collaborative, deconstructivist approach to filmmaking, as well as her ongoing interest in landscape as both an artistic tradition and inhabited environment. In the film, we see two characters gazing at an odd, half-constructed horizon somewhere in the Basque Country. Later, they pack a series of objects, including some film canisters, into a box, wander in front of a projected film image, and jot down their private thoughts (ambidextrously). Forgoing text or discernable narrative, Lertxundi lays bare the cinematic device to form new paths of connection for the viewer, proposing a subtle, absorbing awareness of the film image beyond the constructed logic of linear storytelling. Props from the film are left in plain sight within the exhibition space, as if having made their way through the screen and into our physical realm.
Películas © Laida Lertxundi
Een lied wordt afgespeeld en weer onderbroken. De tekst verwijst naar de eeuwige zonneschijn van Californië. We zien twee vrouwen, een bed, een fauteuil en het mooie buiten. Lertxundi liet zich inspireren door Bruce Baillie’s korte film All My Life uit 1966.
16mm-print: LUX
My Tears Are Dry © Laida Lertxundi, LUX
De camera draait rond haar as en registreert de ruimte van een kamer als een opeenvolging van stillevens: een stoel, wat fruit op een tafel, een verzameling eenzame, wachtende voorwerpen. Er is de aanwezigheid van een jonge vrouw: de filmmaker zelf die zittend op het bed een appel eet.
La Chambre © Fondation Chantal Akerman
Kunstenaar Laura Grisi telt zandkorrels in de woestijn om het verstrijken van de tijd te meten. Een taak zonder duidelijk einde, een eindeloze repetitieve actie. De camera beweegt spiraalsgewijs om haar heen en onthult traag haar figuur, een landschap, de actie, een kosmos, wat doet denken aan Robert Smithsons film Spiral Jetty (1970). Waar Smithsons werk een gevoel van duurzaamheid op de natuur drukt, benadrukt Grisi de vergankelijke aanraking van het lichaam: afgesteld op energieën die afwisselend fysiek en intiem, wetenschappelijk en spiritueel zijn.
The Measuring of Time, photo by Folco Quilici, courtesy Laura Grisi Estate, Rome, and P420, Bologna
Deze kleine filmische uitwisseling toont een vrouwencollectief in Agadez, Niger. De camera zoomt in op de handen van de arbeidersvrouwen en laat de harde omstandigheden van hun dagelijks leven zien. Terwijl ze pinda’s van hun dop scheiden, praten de vrouwen met elkaar over de mannen die langskomen en de aanwezige filmmaker. De korte ontmoeting stelt de vraag hoe een camera gebruikt kan worden door zowel de vrouwen ervoor als erachter om een manier te vinden om met elkaar in contact te komen terwijl ze geen gemeenschappelijke taal delen.
Les mains qui travaillent © Eva van Tongeren
Een kort portret uit het televisieprogramma Mosaique waarin een jonge Senegalese kokkin vertelt over haar verlangen om door Frankrijk te reizen en protesteert tegen de benaming “immigrant”.
Een oude instructievideo over hoe je een afrokapsel kunt aanbieden aan witte klanten wordt afgewisseld met de getuigenis van Owusu’s moeder die als hairstylist werkte bij een kapsalon met voornamelijk wit cliënteel. White Afro biedt een zeldzaam perspectief op het afrokapsel als onmiskenbaar kenmerk van de “Black Power”-bevrijdingsbewegingen, en toont ook hoe niet-zwarte kappers hun salons kunnen inzetten als ruimtes voor politieke verandering.
White Afro, courtesy of the artist, © Obibini Pictures
Dit vroege werk speelt zich af in een haarsalon waar vrouwen luid kibbelend en lachend samenkomen. Als je niet van jezelf geniet, waar dan van?
Why would you like to get braids?
How come you can dance like this?
She says she is black. Well she has Brazilian hair.
Talking about Jesus and teaching me some moves.
Emma Hart plakt sellotape op haar huid en trekt het er dan weer af. Stukjes huid blijven op de tape zitten. Vervolgens plakt ze de tape met huid op een 16mm-film. “Ik heb een film gemaakt van hoeveel ruimte ik in beslag neem en die duurt 11 minuten om te bekijken,” aldus Hart.
Skin Film © Emma Hart Studio
Les mains qui travaillent © Eva van Tongeren
The Measuring of Time, courtesy Laura Grisi Estate, Rome, and P420, Bologna
03.03 Eva van Tongeren; Películas (Laida Lertxundi, 2024)