Nacht van de Experimentele Film 2015

Het werk van de Franse cine­ast Denys Colomb de Daunant is nau­we­lijks gekend in onze con­trei­en. Deze dan­dy-aris­to­craat leeft in de har­ten van een oude­re gene­ra­tie Fransen die zijn pas­to­ra­le fic­tie­film Crin Blanc te zien kre­gen in de jaren 1950. De cine­ast was een geken­de figuur in de Camarguestreek en film­de meters docu­men­tair mate­ri­aal in de plaat­se­lij­ke natuur. Obscuur zijn ech­ter zijn twee kort­films die een meer expe­ri­men­te­le inslag heb­ben. La Corrida Interdite (1959) wordt gepre­zen in het stan­daard­werk Film as Subversive Art van Amos Vogel: docu­men­tai­re beel­den van een stie­ren­ge­vecht krij­gen een maxi­maal aan­grij­pend effect door het gebruik van slow moti­on. Al even impres­si­o­nant zijn de aan­stor­men­de en vech­ten­de paar­den uit zijn kort­film Le Songe des che­vaux sau­va­ges (1960). Van dit uit­zon­der­lij­ke werk zijn enkel clan­des­tie­ne beel­den te vin­den. De dro­me­ri­ge cine­ma­to­gra­fie van Colomb de Daunant werd nog nooit eer­der in België op ori­gi­ne­le pel­li­cu­le getoond. Dr. Mark Goodall UK intro­du­ceert voor OFFoff de kopij uit zijn pri­vé­col­lec­tie. Als pro­fes­sor aan de University of Bradford doceert Mark Goodall media­stu­dies. Hij publi­ceer­de onder meer Crash Cinema: Representation in Film bij Cambridge Scholars Press, Sweet and Savage: the world through the shoc­ku­men­ta­ry film lens en Gathering of the Tribe: music and hea­vy con­scious cre­a­ti­on, bij Headpress in Londen. Hij is tevens de zan­ger en gita­rist van de band Rudolf Rocker, en schreef in die hoe­da­nig­heid het illus­te­re num­mer Voodoo Lady voor de fic­tie­ve band Crème Brûlée uit de BBC-reeks ​‘The League of Gentlemen’.

Mosaic (1965) is de debuut­film van de schil­der-cine­ast Jack Chambers uit Canada. Zijn klei­ne filmoeu­vre telt de veel­ge­pre­zen lang­spe­ler The Hart of London (1970), waar­in ver­gan­ke­lijk­heid, zin­tuig­lijk­heid en de cyclus van de natuur belang­rij­ke motie­ven zijn. De dood van een dier is al even sym­bo­lisch gela­den in zijn eer­ste kort­film Mosaic, een lyri­sche mon­ta­ge van beel­den die de moge­lijk­heid tot weder­ge­boor­te sug­ge­re­ren. Niemand min­der dan Stan Brakhage ver­de­dig­de het werk van Chambers als een magi­straal sta­te­ment bin­nen het ​‘per­cep­tu­eel realisme’.

Het jon­ge Belgische duo Camargue voor­ziet Le Songe des che­vaux sau­va­ges en Mosaic live van een nieu­we sound­track. Camargue wordt gevormd door Tim Depraetere (van de Gentse band Maan met relea­ses op Smeltkop en KRAAK) en Linde Carrijn.

Peter Hutton reis­de zijn leven lang de wereld rond over zee en docu­men­teer­de de meest indruk­wek­ken­de ver­schijn­se­len en pano­ra­ma’s. Als audio­vi­su­eel kun­ste­naar staat hij bekend om zijn atmos­fe­ri­sche natuur­beel­den en eigen­zin­ni­ge per­cep­tie van tijd en ruim­te. Door zijn gevoe­li­ge en onge­wo­ne bena­de­ring ver­krij­gen de beel­den meta­fy­si­sche trek­jes. Landscape (for Manon) (1987), opge­dra­gen aan zijn doch­ter, is één van de knap­ste voor­beel­den van hoe zijn land­schapsob­ser­va­ties omge­werkt wor­den tot pure expe­ri­men­te­le cinema.

Minder gekend dan zijn lang­speel­films zijn de vroe­ge kort­films van Derek Jarman, de Britse cine­ast, kun­ste­naar en queer acti­vist die ruim twin­tig jaar gele­den over­leed aan de gevol­gen van HIV. Journey to Avebury (1971) ademt de gevoe­lig­he­den van de tegen­cul­tuur uit door een focus op het sacra­le. Het Engelse land­schap van Avebury schurkt zich als deel van het UNESCO werel­derf­goed van Wiltshire aan tegen Stonehenge. Klassieke pano­ra­mi­sche shots van pre­his­to­ri­sche mono­lie­ten onder een oker­kleu­ri­ge hemel pas­se­ren in een pul­se­rend rit­me. Langzaamaan neemt de duur van de takes ech­ter af tot een medi­ta­tief tem­po, waar­door we de sta­ti­sche kaders aan­dach­ti­ger tot ons kun­nen nemen. De hori­zon ver­schuift met elk shot. Deze tran­ce film boor­de­vol pic­tu­ra­le ele­men­ten werd ooit voor­zien van een sound­track door de expe­ri­men­te­le band Coil.

Sewer Election, het solo­pro­ject van Dan Johansson, voor­ziet bei­de films van nieu­we muziek voor deze spe­ci­a­le scree­nings. Deze Zweedse noi­se-muzi­kant staat gekend voor zijn oncom­for­ta­be­le en duis­te­re sounds­ca­pes. Zijn vele pro­jec­ten, waar­on­der Ättestupa en Neutral, maken hem tot een spil­fi­guur bin­nen de heden­daag­se Scandinavische noise-scene.

Pop artist Andy Warhol behoeft nau­we­lijks intro­duc­tie: naast zijn alom­ge­ken­de zeef­druk­ken is hij ook het enfant ter­ri­ble van de Amerikaanse expe­ri­men­te­le cine­ma uit de six­ties. Met zijn reeks sta­ti­sche films in real time, vaak nog afge­speeld op ver­traag­de snel­heid, ver­bluf­te hij het publiek en de cri­ti­ci: Eat, Kiss, en Sleep zijn enke­le films waar­in let­ter­lijk niets meer gebeurt dan wat de titel aan­geeft. Zo ook met Blow Job (1963). Het gezicht van een mooie man (acteur DeVeren Bookwalter) in clo­se-up, genie­tend van fel­la­tio en gepre­sen­teerd in slow-moti­on is een onver­ge­te­lijk stuk­je pro­vo­ce­ren­de film­ge­schie­de­nis. Betrouwbare geruch­ten noem­den de cine­ast Willard Maas als de onzicht­ba­re min­naar, ter­wijl Warhol stel­de dat de blow-job gege­ven werd door ​“vijf mooie mannen”.

Meer mas­cu­lien ver­tier in de debuut­film van de Duitser Werner Herzog. In Herakles (1962), een film waar hij zelf alles­be­hal­ve trots op is, zien we body­buil­ders aan het werk. Beelden van de trai­nen­de man­nen in het kracht­honk staan in jux­ta­po­si­tie met shots van explo­sies en mar­che­ren­de vrou­wen in uni­form. Een dyna­mi­sche en mar­ti­a­le kort­film dus die het begin inluidt van de film­car­ri­è­re van Herzog, de regis­seur van onder meer Aguirre, der Zorn Gottes (1972), Fitzcarraldo (1982) en Grizzly Man (2005). De intus­sen onbe­schik­baar gewor­den 16mm kopij werd opge­frist tot digi­taal mate­ri­aal dat net als de body­buil­ders in uit­ste­ken­de con­di­tie is.

Het Londense Helm werd uit­ge­no­digd om een nieu­we sound­track te com­po­ne­ren voor bei­de titels. Luke Younger van Helm des­o­ri­ën­teert de luis­te­raar met abstrac­te elec­tro­ni­ca. Zijn indruk­wek­ken­de pla­ten lave­ren tus­sen dro­ne en noi­se en ver­sche­nen op toon­aan­ge­ven­de labels als PAN, Kye en het door hem­zelf gerun­de Alter.